Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng trong văn hóa Việt. Dù ở nơi đâu hay bất cứ thời điểm nào, giá trị của Tết cổ truyền vẫn luôn được duy trì và trân trọng qua những phong tục, bản sắc Việt không nơi nào có. Nhắc đến Tết là nhắc đến hình ảnh ngày đoàn viên với gia đình và những người thân yêu. Tết mang đến không khí nhộn nhịp, hân hoan, ấm áp cho mùa xuân với những  hy vọng về sự khởi đầu tốt đẹp. Vậy nguồn gốc Tết là từ đâu? Ý nghĩa ngày Tết Nguyên Đán là gì cũng như các phong tục trong dịp Tết, hãy để Danawatch giúp bạn hiểu rõ hơn nhưng điều này nhé!

Tết Nguyên Đán là gì?

Tết Nguyên đán còn có tên gọi khác là Tết ta, Tết Âm lịch hoặc Tết Cổ truyền. Hay chỉ đơn giản chỉ là TẾT – một dịp lễ vào đầu năm mới theo lịch âm của các nước Đông Á (như Đài Loan, Trung Quốc, Triều Tiên) và các nước Đông Nam Á (như Việt Nam, Indonesia, Singapore, Malaysia,…).

Theo phiên âm của chữ Hán – Việt thì “Tết” theo chữ Hán là tiết, “nguyên” theo chữ Hán sẽ là sự khởi đầu và “đán” là buổi sáng sớm. Do đó, cách đọc đúng nhất phiên theo âm chữ Hán Việt là Tết Nguyên đán.

Tết ta tính theo Âm lịch nên Tết Nguyên Đán của Việt Nam muộn hơn Tết Dương lịch (hay Tết Tây). Do quy luật 3 năm nhuận một tháng của Âm lịch nên ngày đầu năm của dịp Tết Nguyên Đán không bao giờ trước ngày 21 tháng 1 Dương lịch và sau ngày 19 tháng 2 Dương lịch mà thường chỉ rơi vào khoảng giữa những ngày này. Toàn bộ dịp Tết Nguyên Đán hàng năm thường kéo dài trong khoảng 7 đến 8 ngày cuối năm cũ và 7 ngày đầu năm mới (23 tháng Chạp đến hết ngày 7 tháng Giêng).

Nguồn gốc của Tết Nguyên Đán

Tết Nguyên Đán có nguồn gốc như thế nào đến nay vẫn còn là vấn đề đang được tranh cãi. Hầu hết thông tin đều cho rằng ngày Tết Nguyên Đán có nguồn gốc từ Trung Quốc và được du nhập về Việt Nam trong 1000 năm Bắc thuộc. Nhưng theo sự tích “Bánh chưng bánh dày” thì người Việt đã ăn Tết từ thời vua Hùng, tức là trước cả khoảng thời gian 1000 năm Bắc thuộc.

Thậm chí, ngay cả Khổng Tử cũng đã viết trong cuốn Kinh Lễ: “Ta không biết Tết là gì, nghe đâu đó là tên của một ngày lễ hội lớn của bọn nguời Man, họ nhảy múa như điên, uống rượu và ăn chơi vào những ngày đó”. Trong sách Giao Chỉ Chí cũng có đoạn viết “Bọn người Giao Quận thường tập trung lại từng phường hội nhảy múa hát ca, ăn uống chơi bời trong nhiều ngày để vui mừng một mùa cấy trồng mới, không những chỉ có dân làm nông mà tất cả người nhà của Quan lang, Chúa động cũng đều tham gia lễ hội này”. Như vậy có thể nói Tết Nguyên Đán có nguồn gốc từ Việt Nam.

Tuy nhiên, cho dù bắt nguồn từ nước nào thì Tết vẫn là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người dân Việt Nam và Trung Quốc. Mỗi nước sẽ có những phong tục, bản sắc và nét đặc trưng riêng, thể hiện tinh thần văn hóa dân tộc rõ nét.

Ý Nghĩa ngày Tết Nguyên Đán ở Việt Nam

Là thời khắc giao thoa giữa trời và đất

Đối với người dân Việt Nam, Tết Nguyên Đán không chỉ là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới mà còn là sự giao thoa giữa trời đất, con người và thần linh. Bởi theo quan niệm của người phương Đông, “Tết” do “Tiết” (thời tiết) thuận theo sự vận hành của vũ trụ, chu chuyển lần lượt giữa 4 mùa: Xuân – Hạ – Thu – Đông mà tạo thành. Đồng thời, khi đất nước còn dựa vào nền văn minh nông nghiệp, người nông dân sẽ xem Tết là khoảng thời gian để tưởng nhớ đến các vị thần linh như thần Đất, thần Mưa, thần Mặt Trời, thần Sấm,… Họ chính là những người giúp mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no.

Là dịp để gia đình sum họp, quây quần

Không phải gia đình nào cũng được ở gần nhau, vì vậy Tết Nguyên đán chính là thời điểm mà mọi người trong gia đình mong ngóng nhất để được đoàn tụ bên những người yêu thương. Được cùng nhau quây quần bên nồi bánh chưng đêm giao thừa thì đây là điều mà mọi người đều mơ ước.

Đây cũng là dịp mọi người làm mới lại về phần tình cảm và tinh thần để mối liên hệ với người thân được gắn bó hơn, tinh thần thoải mái, tươi vui hơn. Trong dịp Tết, các gia đình thường tụ họp chúc Tết nhau, cùng nhau thắp nén hương tưởng nhớ ông bà, Tổ tiên, tạ ơn ông bà, Tổ tiên đã phù hộ trong suốt một năm qua. 

Tết Nguyên đán là ngày may mắn và hy vọng

Năm mới tượng trưng cho mở đầu mới, vì vậy mỗi dịp Tết đến mọi người thưởng rủ nhau đi chùa để cầu phúc và cầu may mắn cho một năm sắp tới.

Từ xưa đến nay luôn có quan niệm rằng Tết Nguyên đán đến sẽ xua đuổi đi những điều không may của năm cũ và đón nhận những niềm hy vọng tốt đẹp hơn cho năm mới. Vì vậy, đây là thời điểm được nhiều người lựa chọn để mở đầu công việc cho năm và là thời điểm tốt để khởi nghiệp nhờ vào vận khí năm mới

Những phong tục tập quán vào dịp Tết Nguyên Đán

Cúng ông Công, ông Táo

Một trong những việc quan trọng của người Việt vào dịp tết là cúng ông công, ông táo vào ngày 23 tháng Chạp Âm lịch. Vào ngày này, các gia đình sẽ cùng nhau làm lễ tiễn ông Công, ông Táo về chầu trời để báo cáo những việc làm của gia chủ trong một năm với Ngọc Hoàng.

Phong tục cúng ông Công, ông Táo từ lâu đã ăn sâu vào nét văn hóa của người Việt và trở thành thói quen khó bỏ, lưu truyền đến đời đời sau. Theo đó, cứ đến ngày 23 tháng Chạp hàng năm, mọi người thường dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, không gian bếp gọn gàng, nấu mâm cỗ thịnh soạn để các ngài thụ hưởng. Đặc biệt không thể thiếu là các chú cá vàng để làm phương tiện cho ông Công, ông Táo bay về trời.

Gói bánh chưng, bánh tét

Bánh chưng, bánh tét là những món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt và cũng là món quà ý nghĩa dành cho người thân, bạn bè. Chính vì vậy, trong những ngày trước Tết, nhiều gia đình, dòng họ, thôn xóm thường tụ tập cùng nhau trò chuyện, gói bánh, luộc bánh thâu đêm.

Việc gói bánh chưng ngày tết đã gắn liền với hầu hết đại gia đình Việt. Đây là cơ hội để các thành viên trong gia đình thêm gắn kết hơn. Bánh sau khi gói phải đem luộc ít nhất 6 tiếng mới chín kỹ. Trong không khí se se lạnh của tiết trời mùa Xuân, việc cùng ngồi quây quần bên gia đình canh nồi bánh chưng nóng hổi quả là điều quá tuyệt vời. Đó cũng chính là một phần tuổi thơ của rất nhiều thế hệ người Việt.

Lau dọn nhà cửa

Trong những ngày cuối năm, các gia đình ở Việt Nam đều dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa, đồ vật sạch sẽ. Hoạt động này không chỉ là để trang hoàng lại nhà cửa đón Tết mà nó còn mang ý nghĩa sắp xếp lại những điều chưa ổn thoả, xóa bỏ những điều không tốt của năm cũ chuẩn bị đón chào năm mới với nhiều tài lộc và may mắn.

Từ phòng khách cho đến phòng bếp, khắp mọi nơi của ngôi nhà đều được làm sạch, sắp xếp gọn gàng. Điểm thêm là những cành hoa đang đâm chồi nảy lộc báo hiệu mùa xuân về trong không khí rộn ràng, háo hức.

Thăm mộ tổ tiên

Trong dịp Tết Nguyên Đán, con cháu trong gia đình cũng sẽ cùng nhau đi thăm viếng, làm sạch đẹp nơi an nghỉ của ông bà tổ tiên và người thân của mình. Đây là một phong tục phổ biến của người Việt, thể hiện đạo hiếu, lòng kính trọng đối với đấng sinh thành và các bậc tổ tiên đã khuất.

Cúng tất niên 

Cúng tất niên cũng là một nghi lễ vô cùng quan trọng, không thể bỏ qua trong dịp Tết Cổ truyền của người Việt Nam. Trong ngày 30 Tết, các gia đình thường làm những mâm cỗ tươm tất để thắp hương mời thần linh, gia tiên về ăn Tết cùng gia đình đồng thời để kết thúc một năm cũ và chuẩn bị đón chào năm mới.

Đón giao thừa

Giao thừa là khoảnh khắc mà rất nhiều người chờ mong trong dịp Tết. Đây là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, cũng là khoảnh khắc đất trời giao hoa, thiên nhiên và con người trở nên gần gũi nhất. Trong đêm giao thừa thường có nhiều hoạt động rất hấp dẫn như ca múa nhạc, bắn pháo hoa, đi chùa, hái lộc…

Đi chùa, hái lộc

Đi chùa, hái lộc là những hoạt động không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán. Đi lễ chùa đầu năm không chỉ là để cầu xin một năm mới may mắn, phúc lộc và tỏ tấm lòng thành kính của mình đối với đức Phật, tổ tiên. Trong đêm giao thừa, khi đi chùa người ta thường kết hợp hái lộc để cầu may mắn, rước lộc vào nhà.

Xông đất

Sau thời điểm giao thừa, bước sang năm mới, ai là người đầu tiên bước vào nhà cùng với lời chúc mừng năm mới thì đó là người xông đất. Theo quan niệm của người Việt, người xông đất đầu năm rất quan trọng vì vậy, các gia đình thường chọn những người hợp tuổi, hiền lành, gia đình hạnh phúc, làm ăn phát đạt, tính tình vui vẻ để xông đất nhà mình.

Chúc Tết, mừng tuổi

Đã nhắc đến Tết, chắc chắn bất kỳ trẻ em nào cũng rất háo hức chờ đợi những phong bao lì xì đỏ tươi rồi. Đi chúc Tết và mừng tuổi là những hoạt động không thể thiếu trong những ngày đầu tiên của năm mới. Thông thường, vào ngày đầu tiên của năm mới, con cháu trong gia đình sẽ tụ họp cùng nhau chúc thọ, mừng tuổi ông bà, cha mẹ. Sau đó, người lớn sẽ mừng tuổi lại con cháu bằng những phong bao lì xì đỏ để lấy may và chúc con cháu ngoan ngoãn, học giỏi, hạnh phúc trong năm mới. 

Xuất hành

Ngày mồng một Tết Nguyên Đán, người Việt thường chọn giờ đẹp, hướng đẹp phù hợp với tuổi để xuất hành với hy vọng gặp may mắn mỗi khi ra khỏi nhà.

Với quan niệm thực hiện xuất hành đúng giờ, đúng hướng tốt có thể giúp gia chủ hanh thông, đại cát trong mọi việc và ngày càng nhiều người xem trọng vấn đề này.

KẾT LUẬN

Hy vọng những thông tin bổ ích này sẽ giúp bạn hiểu thêm về phong tục, tập quán của người Việt Nam và từ đó có thể chuẩn bị cho một mùa lễ, Tết sắp tới. Một lần nữa, Danawatch xin gửi lời chúc đến quý khách hàng trước thềm bước qua năm mới thật sức khỏe, bình an, chúc quý khách hàng có một năm mới:

“AN KHANG – THỊNH VƯỢNG – VẠN SỰ NHƯ Ý”

---

Danawatch là hệ thống Showroom đồng hồ hàng đầu tại Đà Nẵng với cam kết chỉ bán đồng hồ chính hãng với chất lượng tốt nhất thị trường, nếu không sẽ hoàn tiền 100%. Quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn sản phẩm tại hệ thống Showroom đồng hồ Danawatch cũng như hài lòng với dịch vụ bán hàng và chăm sóc khách hàng chu đáo của đồng hồ Đà thành – Danawatch

Bạn có thể tham khảo các mẫu đồng hồ cao cấp khác tại: https://danawatch.vn

Ngoài ra, bạn cũng có thể theo dõi các tin tức, sự kiện quan trọng nhất về thế giới đồng hồ tại: https://danawatch.vn/category/tin-tuc 

Để được tư vấn thêm về dịch vụ, quý khách hàng có thể liên lạc theo các số hotline dưới đây ở địa chỉ gần mình nhất để được hỗ trợ trực tiếp. Rất hân hạnh được phục vụ quý khách.

• ĐỒNG HỒ CHÍNH HÃNG ĐÀ NẴNG – DANAWATCH