Dây tóc đồng hồ- bộ phận không thể thiếu của đồng hồ cơ

Để một chiếc đồng cơ có thể vận hành một cách mượt mà và bền bỉ theo thời gian thì chiếc đồng hồ ấy không thể thiếu bộ phận vành dây tóc. Được ví như là linh hồn của các mẫu đồng hồ cơ, dây tóc đồng hồ là bộ phận quan trọng nhất trong cơ cấu hồi, giúp lưu trữ và duy trì năng lượng cho cả bộ máy đồng hồ. Tuy sỡ hữu kích thước không quá đáng kể nhưng việc sản xuất ra một chiếc dây tóc đồng hồ lại vô cùng phức tạp và tốn kém, trải qua nhiều công đoạn khác nhau. 

Dây tóc đồng hồ là gì ?

Dây tóc đồng hồ (Hairspring) là một bộ phận cực kì quan trọng của hầu hết các mẫu đồng hồ cơ học. Bộ phận này có hình lò xo phẳng, tròn được tạo nên từ một sợi dây kim loại cực mảnh cuộn xoắn ốc. Loại dây này có đặc tính là mỏng và linh hoạt được làm từ sợi sắt hoặc hợp kim có độ bền cao. Tùy vào các đặc điểm riêng biệt của từng mẫu đồng hồ như tính năng hoặc thiết kế mà dây tóc có thể có các dạng hình khác.

Dây tóc đồng hồ thường được cuốn quanh một bánh xe gọi là “bánh tóc” và được kết nối với một trục quay (balance wheel) trong đồng hồ. Khi đồng hồ hoạt động, dây tóc giữ vai trò quan trọng trong việc cân bằng và điều chỉnh tốc độ hoạt động của đồng hồ. Khi dây tóc bị căng hoặc nới lỏng, nó có thể ảnh hưởng đến độ chính xác và độ ổn định của đồng hồ.

Dây tóc đồng hồ là sự kết hợp giữa độ chính xác của công nghệ cao và sự khéo léo trong chế tác thủ công. Sợi dây tóc được sản xuất bằng kỹ thuật cán kim loại cực kỳ chính xác để tạo thành dải mảnh. Các quá trình sau đó phải mất vài ngày để biến dải dây kim loại thành một cái lò xo xoắn ốc phẳng và mỏng. Dây tóc đồng hồ cơ có dung sai rất nhỏ thường dưới 0.1 micron (1/1000 milimet) vì sự sai lệch nhỏ nhất của thông số lò xo vẫn có ảnh hưởng đến khả năng hoạt động chính xác của đồng hồ.

Quá trình phát triển của dây tóc đồng hồ

Dựa trên thành tựu của Galileo trong việc phát minh con lắc, năm 1675, nhà khoa học người Hà Lan Christiaan Huygens đã đem đến sáng kiến ​​thiết kế bánh xe cân bằng (Balance Wheel) và dây tóc (Balance Spring) trong cơ cấu hoạt động của đồng hồ đeo tay. Vai trò chủ yếu của vòng dây tóc là điều chỉnh năng lượng và tốc độ quay của bánh xe cân bằng, đồng thời đảm bảo hoạt động liên tục và đều đặn của cơ cấu. Vòng dây tóc thường có hình dạng như một lò xo xoắn, được làm từ sợi kim loại mỏng. Sự xuất hiện của bộ phận này đã đáng kể cải thiện độ chính xác của các mẫu đồng hồ bỏ túi thời điểm đó.

Các nghiên cứu liên quan đến vành dây tóc (Balance Spring) và cơ cấu hồi của đồng hồ thường tập trung vào các chủ đề quan trọng như vật liệu dây tóc, cấu trúc và hình dạng của đòn bẩy để tối ưu hóa chuyển động và giảm thiểu sự mài mòn trong quá trình hoạt động.

Ban đầu, thép đã được sử dụng làm dây tóc, nhưng nó không đảm bảo tính đàn hồi và dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, dẫn đến sự suy giảm về hiệu suất của đồng hồ sau một thời gian sử dụng. Một số thợ đồng hồ, trong đó có John Arnold, đã thử nghiệm việc sử dụng vàng để thay thế, nhưng vẫn chưa giải quyết được vấn đề về tính đàn hồi của dây tóc.

Cho đến khi vào thế kỷ 20, vật liệu chính được sử dụng là thép đúc cứng, một phát minh của John Harrison. Tuy nhiên, những khía cạnh khó khăn vẫn tồn tại, nhưng tính đàn hồi của thép đúc đã cải thiện đáng kể hiệu suất của đồng hồ cơ. Vào năm 1833, EJ Dent đã thực hiện thử nghiệm với một loại vật liệu mới là dây tóc bằng thủy tinh. Tuy nhiên, khó khăn lớn xuất phát từ việc sản xuất, tính fragile và sự dễ bị hỏng nhanh khi sử dụng.

Từ đó đến ngày nay, cùng với sự tiến bộ trong khoa học và công nghệ, nhiều vật liệu khác nhau đã được nghiên cứu và áp dụng vào sản xuất dây tóc đồng hồ để cải thiện độ chính xác, độ bền và tính đàn hồi của chúng.

Dây tóc đồng hồ được sản xuất như thế nào ?

Quy trình sản xuất dây tóc đồng hồ là một quá trình chế tạo tinh xảo và đòi hỏi sự chính xác và kỹ thuật cao để tạo ra một linh kiện quan trọng cho đồng hồ cơ. Dây tóc đồng hồ, cùng với bánh xe cân bằng, là một phần không thể thiếu để đảm bảo tính chính xác và khả năng hoạt động liên tục của đồng hồ cơ.

Kéo sợi (TRE FLANGE / DRAWING)

Quy trình sản xuất dây tóc đồng hồ bắt đầu với một dây hợp kim Fe Ni. Đường kính ban đầu của dây là 0,6mm, và sau đó nó được kéo chính xác từ 60 micron đến 70 micron (0,06mm đến 0,07mm) tùy thuộc vào số sợi tóc mà bạn mong muốn. Để thực hiện điều này, dây đi qua một loạt khuôn kim cương (diamond die), đó là các khuôn kéo sợi được làm từ kim cương để kéo những sợi mảnh hoặc cứng. Quá trình kéo này có thể lặp lại tới 20 lần để đạt được độ mỏng mong muốn.

Sau khi đã được kéo dài và mỏng hơn, dây tóc bắt đầu được giảm đường kính từ từ để đạt được độ rộng mong muốn. Quá trình này không chỉ đòi hỏi sự chính xác mà còn yêu cầu thời gian và kiên nhẫn. Đôi khi, cần mất khoảng hai tuần để rút hơn 1km dây, đặc biệt khi độ dài của nó ngày càng tăng mỗi lần nó được kéo ra và làm mỏng.

Quá trình này là một phần quan trọng của việc sản xuất dây tóc đồng hồ và đóng góp đáng kể vào tính chất cơ học và độ tin cậy của dây tóc trong việc duy trì hoạt động chính xác của đồng hồ cơ.

Cuộn dẹt (LAMINATE / ROLLING)

Bước tiếp theo trong quy trình sản xuất dây tóc đồng hồ là biến dây tròn thành một dải ruy băng hình chữ nhật. Để thực hiện điều này, dây tóc tròn được làm dẹt thông qua các con lăn chính xác. Kết quả của quá trình này được đo bằng laser và máy móc tự động sẽ điều chỉnh nếu phát hiện bất kỳ sự chênh lệch nào. Đây là một trong những bước tinh tế nhất trong quy trình sản xuất đồng hồ đeo tay và dây tóc đồng hồ.

Độ chính xác là rất quan trọng ở bước này. Một sự chênh lệch nhỏ chỉ 0,1 micron có thể dẫn đến sự thay đổi tốc độ lớn, khoảng 200 đến 300 giây mỗi ngày đối với bộ máy đồng hồ. Do đó, sự kiểm soát và điều chỉnh chính xác trong quy trình là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của đồng hồ cơ.

Cắt (COUPE / CUTTING)

Sau giai đoạn cuộn dẹt, dây tóc đồng hồ được cắt thành các phần đều nhau. Đây có thể được coi là một trong những bước đơn giản nhất trong quy trình này. Sợi dây có thể được cắt dài hơn một chút so với độ dài mong muốn của sợi tóc cuối cùng, điều này cho phép điều chỉnh và hoàn thiện sau này nếu cần thiết. Tuy bước này có vẻ đơn giản, nhưng đòi hỏi sự chính xác để đảm bảo các sợi dây tóc có cùng độ dài và kích thước.

Cuộn (ESTRAPADAGE / COILING)

Sau khi dây tóc được cắt thành các phần đều nhau, chúng sẽ được cuộn lại (thường là 4 lần) trước khi trải qua quá trình xử lý nhiệt. Quá trình này đảm bảo rằng dây tóc sẽ giữ được hình dạng và được tăng cường tính chất cơ học. Sau đó, các sợi tóc được tách ra trong một hộp lắc. Mặc dù quy trình này có vẻ đơn giản và truyền thống so với các hoạt động khác trong quy trình sản xuất, nhưng nó vẫn là phương pháp hiệu quả nhất.

Kích cỡ bên trong của dây tóc được điều chỉnh bằng cách sử dụng một công cụ cắt (cắt phía trong) dựa trên các đặc điểm kỹ thuật của từng sợi tóc, chỉ cần một vài cuộn dây từ trung tâm để cho phép điều chỉnh vành.

Ghép (CLASSAGE / PAIRING)

Dây tóc đồng hồ và bánh xe cân bằng được kiểm tra và phân loại dựa trên hiệu suất của chúng, với quán tính được xem xét cho bánh xe cân bằng và độ bền cho dây tóc. Điều này được thực hiện để đảm bảo rằng chúng phù hợp và tương thích với nhau. Schwarz Etienne sử dụng hơn 20 loại khác nhau để lắp ráp bánh xe cân bằng và lò xo. Nếu cần, quán tính của bánh xe cân bằng có thể được điều chỉnh và cân bằng hoàn hảo bằng cách sử dụng các công cụ định hướng bằng laser.

Gắn vào vành (VIROLAGE / PINNING UP THE COLLET)

Hàn laser – dây tóc được gắn vào vành bánh xe cân bằng. Chiều dài của lò xo sau đó được kiểm tra và nó được cắt nếu cần thiết (cắt phía ngoài).

Kiểm tra độ cân bằng và định hình độ cong đầu và cuối

Đường cong đầu cuối của dây tóc đồng hồ cho phép lò xo mở rộng và co lại đồng tâm. Vì đây là một đường cong rất nhỏ và cần sự chính xác tuyệt đối, nên bước này được coi là một thao tác rất tinh tế trong quy trình sản xuất.

Quá trình này thường được thực hiện thủ công trên một sợi dây tóc phẳng. Một công cụ cụ thể được sử dụng để nhấn mũi của sợi tóc và tạo ra đường cong đầu cuối theo một hình thức được điều chỉnh cho từng loại cụ thể. Điều này đảm bảo rằng mỗi dây tóc được định hình đúng cách để đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của đồng hồ cụ thể.

Quy trình sản xuất dây tóc cho đồng hồ là một phần quan trọng của việc tạo ra các sản phẩm đồng hồ đẳng cấp. Các thương hiệu nổi tiếng như Alpina, Calvin Klein, Tissot và nhiều thương hiệu khác đều tuân thủ quy trình sản xuất này để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của đồng hồ của họ.

Kết luận

Dây tóc đồng hồ không chỉ là một thành phần kỹ thuật cơ bản mà còn là một biểu tượng của sự tinh tế và chất lượng trong lĩnh vực chế tác đồng hồ. Từ việc chọn nguyên liệu ban đầu đến quy trình kéo dây và định hình đường cong, mỗi bước đều được thực hiện với tâm huyết và kiến thức chuyên môn. Điều này giúp đảm bảo rằng dây tóc đồng hồ sẽ hoạt động chính xác và đáng tin cậy, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ gian chính xác và tính bền bỉ của các dòng đồng hồ cơ học. 

Danawatch là hệ thống Showroom đồng hồ hàng đầu tại Đà Nẵng với cam kết chỉ bán đồng hồ chính hãng với chất lượng tốt nhất thị trường, nếu không sẽ hoàn tiền 100%. Quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn sản phẩm tại hệ thống Showroom đồng hồ Danawatch cũng như hài lòng với dịch vụ bán hàng và chăm sóc khách hàng chu đáo của đồng hồ Đà thành – Danawatch

Bạn có thể tham khảo các mẫu đồng hồ cao cấp khác tại:

• Website: https://danawatch.vn
• Shopee: Danawatch Authentic
• Tiktok: DANAWATCH – Đồng hồ chính hãng
• Youtube: DANAWATCH Authentic Channel

Ngoài ra, bạn cũng có thể theo dõi các tin tức, sự kiện quan trọng nhất về thế giới đồng hồ tại: https://danawatch.vn/category/tin-tuc 

Để được tư vấn thêm về dịch vụ. Quý khách hàng có thể liên lạc theo các số hotline dưới đây ở địa chỉ gần mình nhất để được hỗ trợ trực tiếp. Rất hân hạnh được phục vụ quý khách.

• ĐỒNG HỒ CHÍNH HÃNG ĐÀ NẴNG – DANAWATCH